Shilajit is wereldwijd geliefd als natuurlijk adaptogeen en mineraalcomplex, bekend om zijn effecten op energie, hormonale balans en celgezondheid. Het komt van nature voor als een kleverige, harsachtige substantie die in ruwe vorm uit bergspleten wordt gewonnen. Toch verschijnen er in de markt veel verschillende vormen: poeder, capsules, vaste “resin” en vloeibare extracten. Welke vorm is het best?
Op basis van wetenschappelijk onderzoek en traditionele kennis is er een duidelijke voorkeur: vloeibare of vers verwerkte Shilajit.
Wat is de natuurlijke vorm van Shilajit?
Shilajit in zijn zuivere, natuurlijke staat is viskeus en halfvloeibaar, donkerbruin tot zwart en lost volledig op in warm water. Bij blootstelling aan lucht en zon verdampt het water uit de substantie, waardoor het langzaam verhardt tot een taaie resin. Laat je het nóg langer staan, dan wordt het hard en brokkelig.
Hoewel dit verhardingsproces op zich niet per se schadelijk is, laat onderzoek zien dat langdurige blootstelling aan zuurstof en licht de bioactieve samenstelling aantast.
Wat zegt de wetenschap?
1. Oxidatie en bioactieve degradatie bij uitdroging
In een studie gepubliceerd in ACS Omega (Basavaraja et al., 2025), werd de chemische samenstelling van Shilajit geanalyseerd onder verschillende opslagomstandigheden.
“Prolonged exposure to air results in oxidation of phenolic groups and reduces fulvic acid concentration, diminishing antioxidant activity of the material.”
Met andere woorden: hoe droger en ouder de Shilajit, hoe groter de kans op afbraak van waardevolle stoffen zoals fulvinezuren, fenolen en humuszuren.
2. Vloeibare Shilajit behoudt het oorspronkelijke profiel
Vers verwerkte, vloeibare Shilajit:
-
Behoudt meer van zijn natuurlijke vochtbalans
-
Heeft een hogere concentratie aan actieve stoffen
-
Heeft minder contact met oxidatieve stressfactoren
-
Is makkelijker te doseren en op te nemen (bioavailability)
Uit aanvullende analyses blijkt ook dat sommige componenten zoals dibenzo-α-pyronen gevoeliger zijn voor oxidatie bij verhitting of uitdroging. Door deze processen te minimaliseren, blijft de therapeutische waarde beter behouden.
Poeder en vaste resin: waar zit het risico?
Veel commerciële producten gebruiken gedroogde of verhitte Shilajit, verwerkt tot capsules of poeder. Hoewel dit handig is qua verpakking en transport, blijkt uit onderzoek dat:
-
De fulvinezuurconcentratie vaak sterk varieert
-
Het vochtverlies gepaard gaat met verlies van vluchtige en bioactieve componenten
-
Het risico op verontreiniging bij industrieel drogen groter is
Conclusie: kies voor vloeibaar, mits gezuiverd
Wil je profiteren van de volledige kracht van Shilajit, dan is vloeibare of zachte harsvorm de meest oorspronkelijke en effectieve keuze. Let daarbij wel op:
-
Gebruik uitsluitend gezuiverde, laboratoriumgeteste producten
-
Vermijd producten met toevoegingen, bindmiddelen of kleurstoffen
-
Bewaar Shilajit op een koele, donkere plek om oxidatie te beperken
Referenties:
-
Basavaraja, D., et al. (2025). Chemical Analysis of Native Himalayan Shilajit: An Evaluation of an Ayurvedic Formulation. ACS Omega.
-
Kumari, N. et al. (2025). Modernization of Shilajit Processing: Comparative Screening. IJISRT.